کد مطلب:36541 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:200

وقتی می گوییم اگر كسی بهره ای از هدایت داشت، حظی از پاكی هم خواهد داشت، مبادا تصور شود كه منظور از هدایت، بودن بر آیین خاصی است. اتفاقا عكس این مسئله صادق است، یعنی، از پاكیها باید هدایت یافتگی افراد را شناخت، نه آنكه از هدایتها پاكی آنها را سنجید. مثلا خیلیها می پرسند كه اگر فلان كس در تاریخ فرهنگ اسلامی یا تاریخ فرهنگ بشری آدم خوبی بوده است، پس چرا شیعه و یا مسلمان نبوده است. چنین تصوری از هدایت افراد، جدا به بیراهه می رود. هدایت انواع دارد و لازمه اش این نیست كه شخص، كلماتی خاص بر زبان بیاورد، یا برخی ظواهر را رعایت كند تا مهتدی به حساب آید. حق این است كه كسانی كه ترك تعلقات و هواهای نفسانی می كنند و از خدا صمیمانه هدایت می طلبند، خداوند نیز به درجات مختلف آنها را از این نعمت برخوردار خواهد كرد. اصلا نفس ترك تعلقات نشانه ی آن است كه به آدمی توفیقی دست داده است و الا شخص نمی توانست آن همه بارهای سنگین هوسها را زمین بگذارد و آن رشته های محكم تعلقات را پاره كند. نفس چنین تغییری علامت هدایت و توجه و اقبال الهی است و قدمهای بعدی نیز متمم و مكمل آن خواهد گشت.

[صفحه 57]

در عبارات بعدی امیرالمومنین (ع) پاسخ چند اشكال مهم را می دهند كه بنابر تشخیص ایشان از مهمترین مشكلات مبتدیان در بادی امر است و حتی در برخی موارد این اشكالات تا انتهای راه هم باقی می مانند. اولین اشكال عبارت است از وجود شرور و آفات و بی نظمیهای ظاهری در عالم. آدمی با خود می اندیشد كه اگر این دنیا، صاحب و مدبری دارد، پس چرا در آن ظلم و شر و تبعیض و آفات وجود دارد؟ چرا ظاهرا باطل بر حق غلبه دارد؟ چرا بلا و ابتلا این اندازه فراوان است؟ چرا یك طرف زمین این همه باران می بارد و جای دیگر خشكی و قحطی است. چرا یكی از سیری می میرد یكی از گرسنگی؟ چرا این همه میكروب و مرض؟ چرا این همه جور و ستم؟ چرا این همه ناقص الخلقه؟ چرا این همه جانوران بیهوده چون كرم و انگل؟ چرا این همه ناكامی و دل سوختگی؟ چرا زلزله؟ چرا مرگ؟ چرا قحطی؟ چرا...؟ چنین سوالاتی برای هر كسی كه در احوال این جهان تعمق می كند، مطرح خواهد شد. در اینجا برای آنكه پاسخ امام (ع) را به این مسئله با نظر دیگران مقایسه كنیم، پاسخهایی را كه از گذشته های دور به این سوالات داده شده است، مرور می كنیم:

صفحه 57.